LUBLIN ZAMEK
Ojjj… ładnych parę lat minęło, gdy byliśmy ostatni raz w Lublinie…
Dlatego też skupimy się na tym, co zaoferował nam zamek w tamtym czasie, natomiast do Lublina wybierzemy się ponownie, by raz jeszcze z miastem się bliżej poznać i zrobić lepsze foty. Wtedy też i Lublin pojawi się na naszym blogu 🙂
Tymczasem;
Stojący na wzgórzu zamek, to jeden z symboli architektonicznych i historycznych Lublina. Losy tego miejsca są zarazem dostojne i tragiczne. Uważa się, że na wzgórzu zamkowym już w VI wieku naszej ery istniała wczesnośredniowieczna osada. W XII wieku swoją siedzibę miał tu kasztelan, a w XIII wieku wybudowano istniejącą do dziś okrągłą wieżę.
Przełomową datą w dziejach zamku był rok 1341 kiedy nastąpił najazd Tatarów na Lublin. Po tym wydarzeniu król Kazimierz Wielki zdecydował o wystawieniu murowanego zamku w miejscu drewnianego grodu. Na zamku często gościli królowie, wielokrotnie przyjeżdżał tu Władysław Jagiełło a Jan Długosz przez dwa lata opiekował się synami Kazimierza Jagiellończyka. W XVI wieku, za panowania Zygmunta Starego zamek przebudowano. Wybudowana została brama wjazdowa, dobudowano drugie piętro oraz okazałą attykę.
Dnia 1 lipca 1569 roku na zamku w Lublinie podczas walnego sejmu Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego, z udziałem króla Zygmunta Augusta została zaprzysiężona unia polsko-litewska zwana Unią Lubelską. Była to pierwsza międzypaństwowa unia realna zawarta w Europie.
W XVII wieku podczas potopu szwedzkiego, zamek popadł w ruinę. Dopiero w XIX wieku w miejscu zniszczonych budowli zaplanowano budowę gmachu więziennego. Wybudowano okazały obiekt w stylu neogotyckim i od połowy XIX wieku do 1915 roku trafiali tu głównie więźniowie polityczni wśród nich byli m.in. Aleksander Głowacki (Bolesław Prus) i Andrzej Strug.
W latach 1939-1944 Zamek był siedzibą więzienia śledczego gestapo, w którym życie straciło ok. 3000 osób. Największej egzekucji Niemcy dokonali 22 lipca 1944 roku, w przeddzień wyzwolenia Lublina. Zamordowano wtedy blisko 300 więźniów. W latach 1944-1954 na zamku funkcjonowało więzienie NKWD i UB. Przez jego mury przeszło około 35 tysięcy zatrzymanych a życie straciło około 200 osób.
Od 1957 roku gmach jest siedzibą Muzeum Lubelskiego, w 2021 roku przemianowanego na Muzeum Narodowe w Lublinie. Zgromadzono tu bogate zbiory w działach, m.in.: archeologicznym, numizmatycznym, militariów czy etnograficznym. W galerii malarstwa eksponowany jest słynny obraz Jana Matejki „Unia Lubelska”.
Na zamku dostępne są trzy biletowane atrakcje:
wystawa muzealna podzielona na wystawy tematyczne
kaplica Trójcy Świętej,
wieża zamkowa z punktem widokowym.
Kolekcja zbroi oraz uzbrojenia
Kolekcja porcelany i innych ciekawych ”gadżetów” 😉
Jak każde miasto z długą historią, tak też i Lublin posiada wiele legend.
Konsekwencje jednej z takich legend można zaobserwować obecnie. A mowa tu o odcisku „czarciej łapy” na stole sędziowskim Trybunału Koronnego w Lublinie. Odcisk znajduje się na środku drewnianego stołu, ma gładkie krawędzie i kiedy spojrzysz na niego bliżej nie doszukasz się żadnego śladu żłobienia w nim co sprawia wrażenie jakby ktoś uderzył w stół z ogromną, wręcz nie ludzką siłą.
Jednak żadna żyjąca istota nie może uderzyć z taką siłą… (zdjęcie nam nie wyszło, więc musisz jechać i zobaczyć to własne oczy)
A oto legenda o odcisku czarciej łapy, którą możesz ocenić czy jest prawdziwa czy też nie.
Dawno temu, w 1637 roku, we wsi nieopodal Lublina żyła wdowa z trójką dzieci. Mieli oni dom i żyzne pole, jednak było to trudne dla kobiety, aby wykonywała wszystkie prace potrzebne do życia.
Pewnego razu, szlachcic, który był posiadaczem ziem w pobliżu, posłał swoje sługi do wdowy. Oznajmili oni wdowie, że ich pan odkupi od niej ziemię i dom wraz z budynkami gospodarczymi. Propozycja ta byłaby interesująca dla wdowy gdyby nie fakt, że szlachcic zaproponował tak małą sumę pieniędzy, że nie byłaby w stanie kupić za nią nawet małego domu. Kobieta odmówiła sprzedaży posiadłości. Kilka dni później, szlachcic wysłał ponownie swoje sługi do tej biednej kobiety. Tym razem pan zaproponował jeszcze niższą kwotę i tym razem też odmówiła sprzedaży.
Kilka dni później, kobieta obudziła się w nocy słysząc dziwne dźwięki i czując dym. Ktoś podpalił jej dom! Przerażona wdowa złapała dzieci, pudełko z dokumentami i pieniądze, i wyskoczyła przez okno. Dom z całą jej własnością został doszczętnie spalony.
Biedna wdowa złożyła pozew do władz miasta. Sędzia, który został przekupiony przez szlachcica, orzekł nie po jej myśli. Kobieta skierowała się więc do Trybunału Koronnego. Była to najwyższa władza w Lublinie w XVI-XVII wieku. Jeżeli ktoś nie był usatysfakcjonowany z decyzji sądu miejskiego, mógł apelować do Trybunału Koronnego.
Trybunał rozpoczął proces biednej wdowy i zamożnego szlachcica. Sędzia, który był zaangażowany w sprawę orzekł wyrok na korzyść szlachcica, niesłusznie każąc wdowę. Urażona kobieta gorzko płakała, że nawet diabeł wydałby bardziej słuszny wyrok. W tej chwili nieznani sędziowie w szkarłatnych szatach pojawili się na schodach. Nakazali otwarcie sali obrad i zaczęli badać sprawę wdowy. Jeden z nich grał obrońcę oskarżonej wdowy. Przestraszony urzędnik zauważył ostre rysy twarzy oraz oczy sędziów, które były diaboliczne, a ich czarne włosy skrywały rogi. Były to demony przysłane do powtórzenia procesu.
Proces się rozpoczął. Prokurator łaskawie przedstawił roszczenia magnata. Stek fałszywych słów został wypowiedziany. Sędziowie zasiedli w radzie. Kilka minut później, przerażony urzędnik usłyszał wyrok na korzyść wdowy. Jezus Chrystus umieszczony na krzyżu w sali Trybunału płakał rzewnymi łzami nad ludzką złośliwością, która była gorsza niż diabelska, po czym odwrócił głowę. Przewodniczący diabelskiego sądu, na pamiątkę tych wydarzeń, położył swoją rękę na stole i wypalił swój ślad na powierzchni. Po przyjęciu wyroku demony szybko opuściły Trybunał Koronny.
Następnego ranka, wiadomość o nocnej wizycie w Trybunale obiegła miasto. Tłumy zbiegły się na rynku. Niesprawiedliwi sędziowie spieszyli się do sądu i połamali nogi na schodach Trybunału. Biorąc to za manifestację Boskiego gniewu, księża poprowadzili uroczystą modlitwę. Później odbyła się ceremonialna procesja, gdzie krzyż Chrystusa został przeniesiony do kaplicy kolegialnej. Dwieście lat później zdecydowano, że krzyż będzie w Katedrze Św. Michała, później pamiętny krzyż przeniesiono do głównej Katedry i stoi tam do dziś. Znajduje się w Kaplicy Sakramentalnej przypominając o dawnym cudownym wydarzeniu mającym miejsce w Trybunale.
Dla kontrastu mocy ciemnych jest też i wystawa ”światła”.
Rzeźby świętych oraz Chrystusa frasobliwego robiły największą robotę.
Pozostając w tematach religijnych, to trzeba powiedzieć, iż piękną wystawą była wystawa ikon.
Równie ciekawym o ile nie najciekawszym miejscem w zamku jest kaplica Trójcy Świętej.
Ten gotycki obiekt sakralny pokrywają bizantyjsko-ruskie freski, pamiętające rok 1418. Stworzone zostały na specjalne zamówienie króla Władysława II Jagiełły i to co może dzisiaj cieszyć nasze oko, to to, iż szczęśliwe przetrwały zawirowania dziejowe. Podczas budowy więzienia (dawny kościół zmieniono wtedy w więzienną kaplicę), częściowo uszkodzone malowidła pokryto warstwą tynku.
Ponowne ich odsłonięcie rozpoczął w 1899 roku Józef Smoliński, a prace konserwatorskie trwały prawie 100 lat!
Przy tworzeniu fresków pracowało kilku twórców, ale ich program ikonograficzny jest jasny i czytelny.
Możemy w nim wyróżnić następujące wątki: Starotestamentalny (postacie proroków), Ewangeliczny (sceny z życia Chrystusa i bohaterów Nowego Testamentu), Hagiograficzny (święci szczególnie popularni w prawosławiu i kościołach wschodnich) oraz Fundatorski (tutaj zachowały się dwa wizerunki króla Władysława Jagiełły – jeden konny przy ścianie północnej prezbiterium, drugi w postawie klęczącej umieszczony w nawie).
Warto zwrócić uwagę na wydrapane na freskach napisy. To dzieło XVII-wiecznych wandali, którymi okazali się… posłowie sejmu z 1569 roku.
Sama kaplica została wzniesiona w XIV wieku
Od roku 1997 jest udostępniona do zwiedzania i obok Kaplicy Świętokrzyskiej na Wawelu oraz malowideł w Bazylice Katedralnej w Sandomierzu stanowi jeden z najświetniejszych przykładów malarstwa bizantyjsko-ruskiego w naszym kraju.
Oczywiście nie można zapomnieć wspaniałych obrazach znajdujących się w zamku.
Galeria Malarstwa Polskiego prezentuje najcenniejsze zbiory sztuki polskiej ze szczególnym uwzględnieniem malarstwa XIX i początku XX wieku.
Zamek w Lublinie to klasa sama w sobie. Będziesz w mieście, koniecznie zajrzyj do zamku!
Jeśli masz ochotę na wirtualną małą czarną, to zamawiając ją będzie nam niezmiernie miło, a Ty docenisz nasz trud włożony w prowadzenie bloga.
A jeśli podobał Ci się ten wpis, to zapraszamy do wsparcia naszego bloga poprzez polubienie naszego facebooka. Będzie to dla nas sygnał, iż wykonujemy dobrą i wartościową pracę🙂
A.D.2011